Tật khúc xạ là gì? Triệu chứng nhận biết và địa chỉ thăm khám uy tín!

Theo các kết quả khảo sát, khoảng 30% trẻ em Việt Nam bị tật khúc xạ, trong đó chủ yếu là tật cận thị (chiếm hơn 70%). Rất nhiều trường hợp khi có vấn đề về mắt khi đi kiểm tra thì phát hiện bị tật khúc xạ. Tật khúc xạ là gì và khám khúc xạ ở đâu thì hiệu quả, cùng tìm hiểu để có một kiến thức nhất định về tật khúc xạ.

Tật khúc xạ là gì?

Tật khúc xạ là một rối loạn mắt phổ biến, xảy ra khi mắt không thể tập trung rõ ràng các hình ảnh từ thế giới bên ngoài. Hệ quả của các tật khúc xạ là mờ tầm nhìn, đôi khi làm thị lực suy yếu. 

Có ba tật khúc xạ của mắt phổ biến nhất là: Cận thị, viễn thị và loạn thị.

Các loại tật khúc xạ ở mắt

Cận thị là như thế nào?

Cận thị là tình trạng mà một người có thể nhìn thấy rõ các sự vật ở gần (khi đọc sách hay làm việc trên máy vi tính) nhưng lại khó nhìn thấy các vật ở xa. Tật cận thị xảy ra khi mắt không thể tập trung các tia sáng một cách chính xác trên phần thấy của mắt (võng mạc), hình ảnh của mục tiêu hội tụ đúng trên võng mạc, tầm nhìn rõ nét. Đối với mắt cận thị, hình ảnh của mục tiêu hội tụ trước võng mạc, do đó người bị cận thị có thể nhìn rõ mục tiêu ở gần nhưng không thể nhìn rõ chính mục tiêu đó khi ở xa hơn.

Nguyên nhân gây ra tật cận thị là do lực khúc xạ lớn hơn bình thường. Mắt thường xuyên phải tập trung nhìn gần trong thời gian dài, thể thủy tinh phồng lên, độ cong của giác mạc tăng, làm tăng lực khúc xạ.

Xem thêm bài viết về tật cận thị tại đây

Viễn thị là gì?

Viễn thị có thể nhìn rõ những mục tiêu ở xa nhưng không thể nhìn rõ những mục tiêu đó ở cự ly gần hơn. Viễn thị xảy ra khi mắt không thể tập trung tia sáng một cách chính xác lên phần nhìn của mắt (võng mạc). 

Nguyên nhân gây ra viễn thị là do trục nhãn cầu ngắn hơn bình thường, lực khúc xạ yếu, giác mạc dẹt (độ cong của giác mạc nhỏ)… Viễn thị thường xuất phát từ yếu tố di truyền, bẩm sinh nên có thể sử dụng thấu kính hội tụ, phẫu thuật tạo hình giác mạc hay thay thủy tinh thể cho mắt…

Loạn thị là gì?

Loạn thị là giác mạc bị cong bất thường làm cho móp méo thị lực. Giác mạc bình thường có hình dạng giống như hình cầu nhưng đối với loạn thị giác mạc không còn giữ được nguyên hình dạng đó, gây nhiều vấn đề trong việc tập trung ánh sáng đi vào trong mắt. Loạn thị thường phổ biến và xảy ra cùng với cận thị hoặc viễn thị.

Loạn thị có thể điều trị bằng thấu kính hiệu chỉnh như mắt kính hay kính sát tròng. Các dụng cụ hỗ trợ thị lực này giúp tập trung ánh sáng vào trong mắt lên trên võng mạc.

Khi bạn đi thăm khám bác sĩ chuyên môn, các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn khúc xạ chủ quan là gì và khúc xạ khách quan là gì? Từ đó bạn sẽ được tư vấn cả về cách điều trị phù hợp.

Nguyên nhân tật khúc xạ ở mắt

Tật khúc xạ ở mắt không chỉ do yếu tố bẩm sinh mà còn xuất phát từ thói quen sinh hoạt thiếu khoa học trong cuộc sống hằng ngày. Việc học tập, làm việc hoặc giải trí không đúng cách có thể gây áp lực lớn lên đôi mắt và làm tăng nguy cơ suy giảm thị lực.

• Mắt phải tập trung nhìn gần trong khoảng thời gian dài là một trong những nguyên nhân chính.
• Tư thế ngồi học không đúng cách, học tập và làm việc trong môi trường thiếu ánh sáng, ăn uống không đủ chất dinh dưỡng, …
• Tiếp xúc quá nhiều nguồn sáng nhân tạo như máy tính,… chỉ cần tiếp xúc với màn hình của các thiết bị điện tử trên 3 giờ mỗi ngày, mắt sẽ có nguy cơ giảm thị lực 90%, khiến mắt mệt mỏi và cơ thể suy nhược. 

Triệu chứng tật khúc xạ

Nhận viết những triệu chứng của tật khúc xạ là điều vô cùng quang trọng, giúp người bệnh chủ động phòng ngừa hoặc thăm khám sớm để tránh tình trạng nặng hơn.

Một trong những dấu hiệu thường gặp là nhìn mờ, đặc biệt khi nhìn xa (cận thị) hoặc nhìn gần (viễn thị). Người mắc tật khúc xạ thường phải nheo mắt để nhìn rõ, dễ bị nhức mắt, mỏi mắt, đặc biệt sau khi đọc sách hoặc sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài.

Nhức đầu thường xuyên cũng là một triệu chứng, đặc biệt ở vùng trán hoặc thái dương do mắt phải điều tiết quá mức. Ở trẻ em, các biểu hiện như ngồi gần tivi, cúi sát khi đọc sách, chép sai bảng… là những dấu hiệu cảnh báo nguy cơ mắc tật khúc xạ mà phụ huynh cần lưu ý.

Việc khám mắt định kỳ và đeo kính phù hợp theo chỉ định của bác sĩ là cách hiệu quả để cải thiện và kiểm soát.

Cách phòng chống tật khúc xạ

Tật khúc xạ ở mắt như cận thị, viễn thị hay loạn thị đang ngày càng phổ biến, đặc biệt ở học sinh và người làm việc văn phòng. Để bảo vệ thị lực, việc chủ động phòng ngừa là rất cần thiết.

• Duy trì tư thế ngồi đúng khi học tập và làm việc, đảm bảo khoảng cách từ mắt đến sách hoặc màn hình từ 30–40cm.
• Không nên đọc sách trong điều kiện thiếu sáng hoặc nằm khi sử dụng thiết bị điện tử.
• Giới hạn thời gian sử dụng điện thoại, máy tính cũng góp phần giảm nguy cơ mắc tật khúc xạ.
• Thực hiện nguyên tắc 20-20-20 giúp mắt được nghỉ ngơi hợp lý: sau mỗi 20 phút làm việc, nên nhìn xa khoảng 6 mét trong ít nhất 20 giây.
• Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò không nhỏ – bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C và omega-3 như cà rốt, cá hồi, rau xanh giúp tăng cường sức khỏe cho mắt.
• Thăm khám mắt định kỳ 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề liên quan đến thị lực.

Việc xây dựng lối sống khoa học kết hợp chăm sóc mắt đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa hiệu quả các tật khúc xạ và duy trì đôi mắt sáng khỏe lâu dài.

Khám khúc xạ ở đâu?

Cần đi thăm khám khúc xạ thường xuyên, 6 tháng/ lần để theo dõi tình trạng của mắt. Tật khúc xạ nếu được phát hiện sớm (nhờ đi khám khúc xạ mắt) thì có thể điều chỉnh kịp thời, trẻ không bị giảm chất lượng cuộc sống. Cần đi đến các cơ sở uy tín và có chứng nhận để an toàn trong chữa trị. 

Các bạn có thể lựa chọn một trong các bệnh viện mắt dưới đây để thăm khám:

• Bệnh viện mắt Thành phố Hồ Chí Minh
• Bệnh viện mắt Sài Gòn
• Bệnh viện mắt Cao Thắng
• Bệnh viện mắt Việt Nga
• Bệnh viện mắt Hà Nội
• Bệnh viện mắt Trung Ương
• Bệnh viện mắt Việt Hàn
• Bệnh viện mắt Phương Nam

Thông thường khi đi khám khúc xạ, bạn sẽ trải qua quy trình khám như sau:

• Bác sĩ thăm hỏi về thời gian cũng như mức độ các biểu hiện của mắt bạn
• Thử thị lực qua kính lỗ và không kính nhằm xác định ban đầu bạn có mắc tật khúc xạ hay không
• Soi bóng đồng tử (Skiascopy) 
• Đo khúc xạ chủ quan với kính thử
• Tra thuốc liệt điều tiết và đo lại khúc xạ khách quan (Skiascopy)
• Bác sĩ xem xét cấp kính cho bạn dựa trên việc đánh giá sự tương quan giữa khúc xạ khách quan sau tra thuốc liệt điều tiết và kết quả thử thị lực trước khi tra liệt điều tiết. Hoặc tùy tình hình sẽ hẹn bạn tới khám lần sau để thử kính cho chính xác hơn. 

Kết luận

Tật khúc xạ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây suy giảm thị lực, ảnh hưởng đến học tập, công việc và sinh hoạt hằng ngày. Việc hiểu rõ khúc xạ là gì, nhận biết sớm triệu chứng, phân biệt các loại khúc xạ phổ biến như cận thị, viễn thị và loạn thị sẽ giúp mỗi người chủ động hơn trong việc bảo vệ đôi mắt. Đừng chờ đến khi mắt có dấu hiệu mờ hay mỏi, hãy khám mắt định kỳ để giữ cho thị lực luôn trong tình trạng tốt nhất.