Màu mắt hiếm nhất thế giới là gì? Đó có phải là xanh lá, tím hay một sắc thái nào khác mà bạn chưa từng nghe đến? Đôi mắt luôn ẩn chứa những bí mật thú vị về di truyền và sắc tố. Bài viết này Mắt Kính Nam Quang sẽ đưa bạn khám phá các màu mắt độc đáo và hiếm gặp nhất trên hành tinh, chắc chắn sẽ khiến bạn kinh ngạc và hiểu rõ hơn về sự đa dạng kỳ diệu của nhãn cầu con người.
Tại sao màu mắt lại có sự khác nhau?
Màu mắt của chúng ta thực chất là màu của mống mắt phần có sắc tố bao quanh đồng tử. Melanin chính là yếu tố then chốt tạo nên màu sắc màu mắt hiếm. Khi mống mắt có nhiều melanin, ánh sáng khó xuyên qua, khiến mắt trông tối hơn như nâu đậm hoặc đen. Ngược lại, khi melanin ít, ánh sáng dễ tán xạ, tạo nên các màu sáng hơn như xanh dương, xám, hoặc xanh lá.
Cơ thể chúng ta sản xuất hai loại melanin chính:
- Eumelanin: có màu nâu đậm đến đen, chịu trách nhiệm cho màu mắt nâu, đen.
- Pheomelanin: có màu vàng cam đến đỏ, tạo nên các màu mắt hiếm như xanh lá, hổ phách và góp phần vào màu tóc đỏ.
Khi một người có nhiều Melanin, họ sẽ có màu mắt đậm. Nếu có sự pha trộn giữa Melanin và Pheomelanin, màu mắt sẽ trở nên trung tính hoặc lạ hơn, như hổ phách hay xanh lá cây. Chính sự pha trộn tỷ lệ này làm xuất hiện nhiều biến thể màu mắt hiếm nhất thế giới.
Nhiều người cho rằng nếu bố mẹ có mắt nâu thì con sẽ không thể có mắt xanh nhưng điều này không chính xác. Màu mắt không do một hay hai gen kiểm soát, mà là tổ hợp phức tạp từ ít nhất 16 gen khác nhau.
Một số gen kiểm soát lượng melanin được sản xuất, số khác kiểm soát cách melanin phân bổ. Do đó, hai người có cùng màu mắt vẫn có thể sinh con mang màu mắt hoàn toàn khác, nhất là nếu cả hai mang gen lặn quy định màu mắt sáng.
Con người có xu hướng sở hữu màu mắt khác nhau hay màu mắt hiếm nhất thế giới còn tùy theo nơi sinh sống. Người sống ở vùng gần xích đạo, như châu Phi hay Đông Nam Á, có màu mắt tối vì giúp bảo vệ mắt khỏi ánh sáng mặt trời mạnh nhờ lượng melanin cao.
Ngược lại, người ở vùng khí hậu lạnh hoặc ít nắng, như Bắc Âu, thường có màu mắt hiếm sáng, vì môi trường ít tia cực tím, cơ thể không cần quá nhiều melanin để bảo vệ mắt. Đây là kết quả của quá trình tiến hóa và chọn lọc tự nhiên, giúp con người thích nghi tốt hơn với điều kiện sống.
Con người có những màu mắt nào?
Dù chúng ta có thể thấy rất nhiều sắc thái mắt trong đời sống, nhưng các nhà khoa học đã thống nhất phân loại màu mắt con người thành 5 nhóm chính: nâu, xanh dương, hạt dẻ, hổ phách và xanh lục. Ngoài ra, một số màu mắt hiếm nhất thế giới như xám hoặc tím cũng đã được ghi nhận trong các nghiên cứu gần đây.
Theo nghiên cứu đăng trên VeryWellHealth, mắt màu nâu là phổ biến nhất trên toàn cầu, xuất hiện ở khoảng 80% dân số. Nguyên nhân là do nồng độ melanin rất cao trong mống mắt, khiến mắt hấp thụ nhiều ánh sáng và tạo màu sẫm đặc trưng. Thực tế, màu mắt đen hiếm mà nhiều người lầm tưởng thực ra chỉ là mắt nâu rất đậm, do lượng melanin quá cao hoặc kích thước đồng tử lớn tạo ảo giác về màu đen.
Mắt màu xanh dương chiếm khoảng 10% dân số toàn cầu, phổ biến hơn ở các nước Bắc Âu như Estonia, Phần Lan hoặc Iceland. Đây là màu mắt được hình thành do thiếu melanin trong mống mắt. Thay vì có sắc tố xanh, ánh sáng khi tán xạ qua mống mắt tạo hiệu ứng quang học khiến mắt trông có màu xanh dương, hiện tượng tương tự như cách bầu trời có màu xanh.
Theo nghiên cứu của Đại học Copenhagen (Eiberg et al., 2008), những người có mắt xanh dương có thể đều xuất phát từ cùng một tổ tiên. Đây được xem là kết quả của một đột biến gen ảnh hưởng đến gen OCA2 khoảng 6.000–10.000 năm trước tại châu Âu.
Mắt màu hạt dẻ là một dạng lai tạo tự nhiên giữa màu nâu, xanh lá và vàng, tạo hiệu ứng ánh sáng thay đổi linh hoạt. Đây là màu mắt có lượng melanin ở mức trung bình, cùng với sự phân bố không đều trong mống mắt. Tùy vào ánh sáng, mắt hạt dẻ có thể trông ngả sang nâu hoặc xanh lục. Đây là màu mắt khá phổ biến tại châu Âu và Trung Đông.
Màu màu mắt hổ phách có sắc vàng đồng hoặc vàng mật ong rất đặc trưng và lạ mắt. Theo thống kê từ VeryWellHealth, mắt hổ phách chỉ chiếm chưa đến 8% dân số toàn cầu, phần lớn tập trung ở một số khu vực châu Á và Nam Mỹ. Màu sắc đặc biệt này là do pheomelanin – sắc tố vàng-đỏ – chiếm ưu thế trong mống mắt, khác biệt so với eumelanin chủ đạo của mắt nâu hoặc xanh dương.
Từng được xem là màu mắt hiếm nhất thế giới, mắt màu xanh lá hiện chỉ xuất hiện ở khoảng 2% nhân loại. Màu mắt này là sự kết hợp giữa melanin trung bình và hiện tượng tán xạ ánh sáng. Mắt màu xanh lục phổ biến hơn ở người gốc châu Âu, đặc biệt là ở Iceland và Ireland, nơi có khí hậu mát mẻ và tia UV yếu, không cần nhiều melanin để bảo vệ mắt.
Nghiên cứu mới cho thấy mắt màu xám mới là màu mắt hiếm nhất thế giới, với tỷ lệ chỉ khoảng 1% dân số toàn cầu. Mắt xám là biến thể hiếm của mắt xanh dương, nhưng có lớp melanin phủ mờ hơn phía trước mống mắt, làm tán xạ ánh sáng theo hướng tạo ra sắc xám. Màu mắt xám thường xuất hiện ở các quốc gia Đông Âu hoặc vùng Baltic. Đặc biệt, mắt xám còn được chia thành các sắc độ như xám nhạt (rất sáng, ánh bạc) và xám đậm (gần với xanh lam tối).
Hiện tượng dị sắc tố có hai màu mắt
Một trong những tình trạng mắt hiếm gặp và đặc biệt nhất là loạn sắc tố mống mắt (Heterochromia). Dị sắc tố mống mắt (Heterochromia) là hiện tượng màu mắt hiếm gặp khi một người có hai màu mắt khác nhau hoặc mỗi mắt một màu, hoặc một phần của mống mắt khác màu so với phần còn lại. Đây là một dạng đặc biệt của màu mắt, thường khiến người sở hữu trông rất ấn tượng và khác biệt.
Hiện tượng này có thể bẩm sinh, do đột biến gen ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melanin – sắc tố quyết định các màu mắt hiếm. Nhiều người sinh ra đã có đôi mắt hai màu mà không gặp bất kỳ vấn đề thị giác nào.
Tuy nhiên, dị sắc tố cũng có thể xuất hiện sau khi gặp chấn thương mắt, phẫu thuật mắt, sử dụng một số loại thuốc (đặc biệt là thuốc điều trị tăng nhãn áp), hoặc do một số bệnh lý tiềm ẩn như tiểu đường.
Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng loạn sắc tố mống mắt không cần phải điều trị y khoa, trừ khi nó là triệu chứng của một bệnh lý tiềm tàng cần được giải quyết.
>>> Đọc thêm: Tìm hiểu về sự thật mắt màu tím có thật sự tồn tại
Bất đồng kích thước đồng tử (Anisocoria)
Một tình trạng màu mắt hiếm nhất thế giới có thể bị nhầm lẫn với dị sắc tố là Anisocoria khi kích thước đồng tử ở hai mắt không đều nhau. Người mắc bệnh này có thể khiến mắt trông như có hai màu khác nhau do ánh sáng phản chiếu không đồng đều, nhưng thực chất màu sắc mống mắt không thay đổi.
Tình trạng này thường lành tính, không ảnh hưởng đến thị lực. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm, Anisocoria có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng như tổn thương thần kinh hoặc các bệnh lý não, cần được kiểm tra y khoa để loại trừ nguy cơ.
Màu mắt có thể thay đổi theo tuổi hay không?
Câu trả lời là có, nhưng sự thay đổi của màu mắt hiếm nhất thế giới thường chỉ xảy ra ở một số giai đoạn nhất định của cuộc đời.
- Ở trẻ sơ sinh: Nhiều trẻ chào đời với đôi mắt màu xanh hoặc nâu nhạt. Nguyên nhân là do lượng melanin trong mống mắt của trẻ còn rất ít. Khi trẻ lớn lên, thường là đến khoảng 6 tuổi, màu mắt của chúng sẽ dần trở nên đậm hơn do sự phát triển và tích tụ melanin trong mống mắt.
- Khi về già: Nhiều người cao tuổi sẽ nhận thấy mắt của họ dần chuyển sang màu xám. Nguyên nhân phổ biến nhất của sự thay đổi này là do tình trạng đục thủy tinh thể, một bệnh lý có thể ảnh hưởng đến thị lực và cần được can thiệp y tế.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù sự thay đổi màu mắt theo tuổi tác là hoàn toàn bình thường, nhưng nếu xảy ra sự thay đổi màu mắt một cách đột ngột và rõ rệt, bạn cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa để kiểm tra. Điều này giúp loại trừ các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn nghiêm trọng.
Những người nổi tiếng có màu mắt hiếm
Một số người nổi tiếng trên thế giới sở hữu đôi mắt với màu sắc đặc biệt thuộc vào những màu mắt hiếm nhất thế giới, góp phần tạo nên vẻ cuốn hút riêng của họ:
Cách để bảo vệ các màu mắt hiếm cho đôi mắt của bạn
Dù bạn sở hữu màu mắt phổ biến hay màu mắt hiếm nhất thế giới thì vẫn luôn cần được chăm sóc đúng cách.
- Kiểm tra mắt định kỳ: Hãy lên lịch khám mắt thường xuyên với bác sĩ nhãn khoa để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về mắt.
- Tránh tia UV: Luôn đeo kính mát có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời nắng để bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
- Sử dụng kính chính hãng: Nếu bạn cần đeo kính cận, viễn hay loạn thị, hãy chọn mua kính chính hãng tại cửa hàng uy tín khác để đảm bảo chất lượng và an toàn cho đôi mắt.
Mắt Kính Nam Quang chuyên cung cấp sản phẩm kính chính hãng, uy tín
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm mắt kính được quảng cáo là giúp bảo vệ mắt, nhưng giữa hàng giả và hàng nhái tràn lan, thật và giả lẫn lộn khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang. Trong bối cảnh đó, Mắt Kính Nam Quang là địa chỉ uy tín lâu năm mà bạn hoàn toàn có thể tin tưởng và tham khảo.
Tại đây, bạn không chỉ được cam kết về chất lượng sản phẩm chính hãng 100%, mà còn được tư vấn chọn gọng kính phù hợp với màu mắt, khuôn mặt, và nhu cầu sử dụng – từ chống tia UV, chống ánh sáng xanh, đến hỗ trợ thị lực chuyên sâu.
- Gọng kính phong cách, đa dạng từ basic đến thời trang cao cấp
- Tròng kính cao cấp có nguồn gốc rõ ràng, đạt chuẩn y tế
- Dịch vụ đo mắt và chăm sóc khách hàng tận tâm
- Bảo hành chính hãng, hậu mãi minh bạch
>>> Tham khảo: 99+ Mẫu gọng kính cận đẹp cho nam, dẫn đầu xu hướng thời trang
Nếu bạn đang sở hữu một trong những màu mắt hiếm nhất thế giới như xám tro huyền bí, hổ phách rực rỡ hay đôi mắt hai màu dị biệt thì việc chọn đúng kính mắt không chỉ đơn thuần là bảo vệ thị lực. Đó còn là cách bạn tôn vinh cá tính riêng, để mọi ánh nhìn đều trở thành điểm nhấn không thể rời mắt. Mắt Kính Nam Quang chính là nơi bạn có thể tham khảo sản phẩm và đo mắt theo tiêu chuẩn khúc xạ chuyên sâu, đồng thời được tư vấn chọn gọng kính phù hợp với màu mắt, khuôn mặt và phong cách cá nhân.
