0 Giỏ hàng

Tia UV là gì? Tác hại không lường của tia UV – tia cực tím đến mắt

Đăng vào bởi CODE TOT JSCDanh mục: Kiến thức mắt kính

Chúng ta thường nghe rất nhiều về việc bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV (tia cực tím) để ngăn ngừa cháy nắng và lão hóa. Thế nhưng, có một nạn nhân thầm lặng khác cũng đang phải gánh chịu những tổn thương nghiêm trọng từ kẻ thù vô hình này, đó chính là đôi mắt của chúng ta. Tác hại của tia UV lên mắt thường diễn ra âm thầm và có tính tích lũy, có thể dẫn đến những bệnh lý nguy hiểm về lâu dài.

Vậy thực chất tia UV là gì, tia UV có ở đâu, mức độ nguy hiểm của nó ra sao và làm thế nào để bảo vệ cửa sổ tâm hồn một cách hiệu quả nhất?

Tia UV là gì và các loại phổ biến?

Về bản chất, tia UV (viết tắt của Ultraviolet, hay còn gọi là tia cực tím, tia tử ngoại) là một dạng sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng chúng ta nhìn thấy, do đó mắt thường không thể nhận biết được. Chúng là một thành phần tự nhiên trong ánh sáng mặt trời. Dựa trên bước sóng, các nhà khoa học phân loại tia UV thành 3 nhóm chính:

  • Tia UVA (Bước sóng 315-400 nm): Gây lão hóa Đây là loại tia UV chiếm tỷ lệ lớn nhất (khoảng 95%) trong bức xạ mặt trời chiếu xuống trái đất. Tia UVA có khả năng xuyên qua mây, kính và đi sâu vào các cấu trúc bên trong của mắt, là tác nhân chính gây ra các tổn thương dài hạn như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.
  • Tia UVB (Bước sóng 280-315 nm): Gây bỏng rát Tia UVB có năng lượng cao hơn UVA. Đây là nguyên nhân chính gây cháy nắng cho da và các tổn thương bề mặt của mắt như viêm giác mạc. Tầng ozon đã hấp thụ phần lớn tia UVB, tuy nhiên lượng tia còn lại vẫn đủ mạnh để gây hại, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
  • Tia UVC (Bước sóng 100-280 nm): Bị tầng Ozon hấp thụ Đây là loại tia UV có năng lượng cao nhất và nguy hiểm nhất. May mắn là tầng ozon đã ngăn chặn gần như toàn bộ tia UVC. Tuy nhiên, chúng ta có thể tiếp xúc với tia UVC từ các nguồn nhân tạo như đèn diệt khuẩn hay máy hàn hồ quang.
Tia-cuc-tim
Tia UV là gì?

Tác hại của tia UV đến mắt: Những tổn thương thầm lặng và tích lũy

Khi tiếp xúc với ánh nắng mà không có sự bảo vệ, giác mạc và thủy tinh thể của mắt sẽ phải hấp thụ phần lớn bức xạ UV. Tổn thương do tia UV có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc tích lũy dần theo thời gian.

Tổn thương cấp tính (ngắn hạn)

Thường xảy ra khi tiếp xúc với tia UV cường độ cao trong thời gian ngắn (ví dụ như đi biển, đi trượt tuyết). Tình trạng này được gọi là viêm giác mạc do ánh nắng (Photokeratitis), hay nôm na là “cháy nắng giác mạc”. Các triệu chứng bao gồm:

  • Đau rát, cộm như có cát trong mắt.
  • Chảy nước mắt nhiều, mắt đỏ ngầu.
  • Nhạy cảm với ánh sáng, nhìn mờ. Các triệu chứng này thường tự khỏi sau 24-48 giờ, nhưng gây ra sự khó chịu rất lớn.

Tổn thương mãn tính (dài hạn)

Đây mới là mối nguy hiểm lớn nhất vì các tổn thương này diễn ra âm thầm trong nhiều năm.

  • Đục thủy tinh thể: Đây là nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu thế giới. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với tia UV trong thời gian dài là một trong những yếu tố chính thúc đẩy quá trình làm mờ đục thủy tinh thể của mắt.
  • Thoái hóa điểm vàng (AMD): Tia UVA có thể làm tổn thương điểm vàng, là trung tâm của võng mạc, gây mất thị lực trung tâm vĩnh viễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đọc, lái xe và nhận diện khuôn mặt.
  • Mộng thịt (Pterygium): Là sự phát triển của một mô thịt hình tam giác trên giác mạc, thường xuất hiện ở những người làm việc ngoài trời nhiều mà không đeo kính bảo hộ.

Giải pháp bảo vệ mắt toàn diện khỏi tia UV từ chuyên gia

Hiểu rõ tia UV là gì và tác hại của nó, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng tránh bằng các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả, được các tổ chức uy tín như Prevent Blindness (Mỹ) khuyến nghị.

  • Lựa chọn tròng kính chống UV – Tiêu chuẩn vàng UV400: Đây là biện pháp quan trọng nhất. Dù là kính râm hay kính thuốc trong suốt, hãy đảm bảo tròng kính của bạn có lớp phủ chống tia UV, đạt chuẩn “UV400”, nghĩa là có khả năng ngăn chặn 99-100% cả tia UVA và UVB. Lưu ý: Màu sắc đậm hay nhạt của tròng kính không quyết định khả năng chống UV.
  • Tầm quan trọng của kính râm chất lượng: Khi ra ngoài trời, kính râm là vật bất ly thân. Nên ưu tiên các kiểu gọng kính có thiết kế to bản, ôm sát khuôn mặt (wraparound) để ngăn chặn ánh sáng và tia UV lọt vào mắt từ hai bên và phía trên.
  • Khi mua kính mát, Prevent Blindness cũng khuyên bạn nên mua kính mát (kính mát) có:
    • Tính năng giảm độ chói
    • Chặn 100% tia UV-A và UV-B
    • Thoải mái khi sử dụng
    • Không bóp méo màu sắc khi nhìn qua kính
    • An toàn cho các hoạt động ngoài trời (chẳng hạn như thể thao)
  • Đừng quên các biện pháp hỗ trợ khác:
    • Sử dụng mũ rộng vành để tạo bóng râm che chắn cho vùng mắt.
    • Cẩn trọng hơn khi ở gần các bề mặt có tính phản xạ cao như mặt nước, bãi cát, tuyết, vì chúng có thể phản chiếu và làm tăng gấp đôi lượng tia UV tác động lên mắt bạn.
    • Hạn chế ra ngoài vào những giờ nắng gắt (10h – 16h) khi cường độ tia UV mạnh nhất.

Xem thêm: Tròng kính thuốc dành cho thể thao – Kính có độ nhuộm màu

Kết luận

Việc bảo vệ đôi mắt khỏi tia UV không chỉ là câu chuyện của những ngày hè đi biển, mà là một thói quen cần được duy trì quanh năm, kể cả vào những ngày trời râm mát. Hiểu rõ tia UV là gì và những nguy cơ tiềm ẩn của nó là bước đầu tiên để bạn có thể chủ động chăm sóc thị lực. Hãy xem việc đeo một cặp kính chống tia UV chất lượng như một khoản đầu tư không thể thiếu cho sức khỏe đôi mắt lâu dài.

Tại Mắt Kính Nam Quang, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn để giúp bạn lựa chọn giải pháp bảo vệ thị lực toàn diện và phù hợp nhất.

Mắt Kính Nam Quang

Bài viết liên quan

Giỏ hàng

0

Chưa có sản phẩm nào trong giỏ hàng