Cấu tạo của mắt người bao gồm nhiều bộ phận phối hợp nhịp nhàng để tiếp nhận ánh sáng và tạo ra hình ảnh rõ nét. Mỗi bộ phận đảm nhận một chức năng quan trọng giúp mắt nhìn, điều tiết và bảo vệ thị lực hằng ngày. Việc hiểu cấu trúc, cơ chế hoạt động và cách chăm sóc mắt sẽ giúp bạn duy trì thị lực ổn định. Để hiểu rõ hơn về cấu tạo của mắt người, bạn hãy theo dõi bài viết của Mắt Kính Nam Quang sau đây.

Mục lục

Mắt là gì?

Mắt là cơ quan thị giác giúp bạn tiếp nhận ánh sáng và hình ảnh từ môi trường. Bộ phận này thu nhận thông tin, chuyển thành tín hiệu và gửi đến não để tạo ra hình ảnh bạn nhìn thấy. Mắt có khả năng quan sát rộng khoảng 200 độ và nhận biết chuyển động cùng độ sâu. Đặc biệt đôi mắt phân biệt được hàng triệu màu với nhiều sắc thái khác nhau nhờ hoạt động phối hợp của các cấu trúc bên trong.

Mắt cấu tạo như thế nào?

Cấu tạo của mắt người gồm nhiều bộ phận liên kết với nhau để tiếp nhận và xử lý ánh sáng. Mắt cấu tạo từ các phần chính bao gồm:

Mống mắt: Quyết định màu mắt và điều chỉnh kích thước đồng tử.
Giác mạc: Lớp trong suốt phía trước mắt giúp ánh sáng đi vào.
Đồng tử: Vùng tròn màu đen ở trung tâm mống mắt, có khả năng co và giãn để điều tiết ánh sáng.
Củng mạc: Vùng trắng bao quanh mắt giúp bảo vệ cấu trúc bên trong.
Kết mạc: Màng mỏng phủ lên củng mạc và mặt trong mí mắt.
Thủy tinh thể: Thấu kính trong suốt nằm sau đồng tử, có nhiệm vụ hội tụ ánh sáng lên võng mạc.
Võng mạc: Tập hợp tế bào cảm thụ ánh sáng và chuyển đổi chúng thành tín hiệu thần kinh.
Hoàng điểm: Vùng trung tâm của võng mạc giúp nhìn chi tiết và phân biệt màu sắc.
Dây thần kinh thị giác: Truyền tín hiệu hình ảnh từ mắt đến não để xử lý.
Cơ vận nhãn: Giúp mắt di chuyển và giữ ổn định khi quan sát.
Dịch kính: Khối gel trong suốt lấp đầy nhãn cầu và duy trì hình dạng mắt.

Phần cấu tạo của mắt người bên trong

Các bộ phận bên trong mắt phối hợp với nhau để tiếp nhận ánh sáng và chuyển đổi thành tín hiệu thị giác. Dưới đây là những kết cấu của mắt quan trọng nằm sâu bên trong nhãn cầu.

Thể mi: Vòng cơ nằm giữa mống mắt và hắc mạc. Thể mi giúp điều tiết tiêu cự khi bạn nhìn gần. Nhờ đó mắt thay đổi tiêu điểm và duy trì hình ảnh rõ nét.
Hắc mạc: Lớp mô nằm giữa củng mạc và võng mạc. Hắc mạc chứa nhiều mạch máu để nuôi dưỡng nhãn cầu. Bên cạnh đó lớp sắc tố tối giúp hình ảnh hội tụ chính xác trên võng mạc.
Thủy tinh thể: Thấu kính trong suốt nằm sau đồng tử. Bộ phận này điều chỉnh độ hội tụ để bạn nhìn rõ ở nhiều khoảng cách. Việc này giúp mắt tạo ra hình ảnh sắc nét.
Dịch kính: Khối gel trong suốt chiếm phần lớn thể tích nhãn cầu. Dịch kính giữ cấu trúc mắt ổn định và cho ánh sáng đi qua đến võng mạc.
Võng mạc: Lớp mô cảm thụ ánh sáng ở đáy mắt. Võng mạc gồm tế bào nón và tế bào que để nhận biết ánh sáng, màu sắc và chi tiết. Các tín hiệu sau đó được chuyển tiếp lên não.
Hoàng điểm: Vùng trung tâm của võng mạc có mật độ tế bào thị giác cao. Hoàng điểm giúp bạn nhìn rõ chi tiết khi đọc, quan sát hoặc nhận diện vật thể.

Phần cấu tạo của mắt người bên ngoài

Các cấu trúc bên ngoài bảo vệ mắt và hỗ trợ ánh sáng đi vào đúng hướng. Dưới đây là những cấu tạo của mắt con người quan trọng nằm phía ngoài nhãn cầu.

Hốc mắt: Khoang xương bao quanh mắt giúp bảo vệ nhãn cầu khỏi va chạm.
Màng nước mắt: Lớp dịch mỏng phủ trước giác mạc. Lớp này giữ bề mặt mắt ẩm và hỗ trợ ngăn nhiễm trùng.
Củng mạc: Vùng trắng bao quanh nhãn cầu với độ dai cao. Củng mạc bảo vệ cấu trúc trong và giữ hình dạng mắt.
Giác mạc: Lớp trong suốt ở phía trước. Giác mạc cho ánh sáng đi vào và góp phần hội tụ ánh sáng.
Kết mạc: Màng mỏng phủ củng mạc và mặt trong mí mắt. Kết mạc hỗ trợ chống bụi và hạn chế kích ứng.
Mống mắt: Vòng mô sắc tố bao quanh đồng tử. Mống mắt điều chỉnh lượng ánh sáng vào mắt.
Tuyến lệ: Hệ thống dẫn nước mắt ở góc trong mắt. Tuyến lệ đưa nước mắt xuống mũi để giữ ẩm và rửa sạch bề mặt mắt.
Màng mạch: Cấu trúc gồm mống mắt, thể mi và hắc mạc. Màng mạch cung cấp máu và duy trì hoạt động của các phần trong mắt.

Chức năng của từng bộ phận trong mắt

Bộ phận	Chức năng
Hốc mắt	Bảo vệ nhãn cầu khỏi tác động bên ngoài.
Màng nước mắt	Giữ ẩm bề mặt mắt và hỗ trợ ngăn nhiễm trùng.
Giác mạc	Tiếp nhận ánh sáng và hỗ trợ hội tụ ánh sáng.
Củng mạc	Bảo vệ cấu trúc trong mắt và duy trì hình dạng nhãn cầu.
Kết mạc	Giảm kích ứng và hạn chế bụi vào mắt.
Mống mắt	Điều chỉnh màu mắt và kiểm soát kích thước đồng tử.
Đồng tử	Điều tiết lượng ánh sáng đi vào mắt.
Tuyến lệ	Dẫn nước mắt xuống mũi và giữ ẩm cho mắt.
Thể mi	Điều tiết tiêu cự và sản xuất thủy dịch.
Hắc mạc	Nuôi dưỡng nhãn cầu và hỗ trợ hình ảnh rõ nét.
Thủy tinh thể	Thay đổi độ hội tụ để nhìn rõ vật xa gần.
Dịch kính	Duy trì thể tích nhãn cầu và cho ánh sáng truyền qua.
Võng mạc	Thu nhận ánh sáng và tạo tín hiệu thần kinh.
Hoàng điểm	Giúp nhìn rõ chi tiết và phân biệt màu sắc.

Mắt hoạt động thế nào?

Mắt hoạt động dựa trên quá trình tiếp nhận và xử lý ánh sáng rất nhanh. Ánh sáng đầu tiên đi vào giác mạc rồi truyền đến thủy tinh thể. Đồng tử thay đổi kích thước để kiểm soát lượng ánh sáng phù hợp. Giác mạc và thủy tinh thể uốn cong ánh sáng để hội tụ lên võng mạc. Tại đây ánh sáng được chuyển thành tín hiệu thần kinh. Dây thần kinh thị giác dẫn tín hiệu này đến não. Não tiếp nhận và kết hợp thông tin từ hai mắt để tạo ra hình ảnh rõ ràng mà bạn nhìn thấy.

Chức năng của mắt là gì?

Dựa vào cấu tạo của mắt người giúp mắt có nhiều chức năng quan trọng giúp bạn quan sát và tương tác với môi trường. Các chức năng chính gồm:

Góc độ sinh học: Mắt phản ứng nhanh với tác động bên ngoài. Nhờ đó cơ thể nhận biết nguy cơ và đưa ra phản ứng phù hợp.
Góc độ quang học: Mắt thu nhận ánh sáng và tạo hình ảnh để gửi lên não. Điều này giúp bạn nhìn và phân tích sự vật rõ ràng.
Giao tiếp: Ánh mắt hỗ trợ truyền tải cảm xúc và thông điệp mà không cần lời nói. Đây là phần quan trọng trong giao tiếp hằng ngày.

Các yếu tố ảnh hưởng tới chức năng, cấu tạo của mắt người

Nhiều yếu tố có thể tác động trực tiếp đến thị lực và hoạt động của mắt. Các yếu tố quan trọng gồm:

Tuổi tác: Gây lão thị, đục thủy tinh thể và thoái hóa hoàng điểm.
Ung thư: Một số dạng ung thư nội nhãn hoặc u nguyên bào võng mạc có thể ảnh hưởng đến thị lực.
Bệnh lý: Tăng nhãn áp, teo thần kinh thị giác và các bệnh về thủy tinh thể làm giảm khả năng nhìn.
Nhiễm trùng: Viêm kết mạc, viêm bờ mi hoặc khô mắt gây đỏ, sưng và khó chịu.
Di truyền: Một số bệnh di truyền như viêm võng mạc sắc tố dẫn đến suy giảm thị lực.
Chấn thương: Va chạm, bỏng hoặc vật lạ gây tổn thương giác mạc và võng mạc.
Vấn đề cơ mắt: Lác hoặc nhược thị làm giảm khả năng phối hợp và định vị hình ảnh.
Vấn đề thị lực: Loạn thị, viễn thị, mù màu hoặc quáng gà ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ và phân biệt màu sắc.

Các yếu tố ảnh hưởng tới chức năng, cấu tạo của mắt người

Những bệnh lý thường gặp ở mắt

Nhiều vấn đề về thị lực xuất hiện do thay đổi cấu trúc hoặc chức năng của mắt. Dưới đây là các bệnh thường gặp và đặc điểm nhận biết.

Bệnh lý	Mô tả	Nguyên nhân	Dấu hiệu
Cận thị	Nhìn rõ gần, mờ khi nhìn xa.	Giác mạc cong nhiều hoặc nhãn cầu dài.	Khó nhìn xa, hay nheo mắt.
Viễn thị	Nhìn rõ xa, mờ khi nhìn gần.	Nhãn cầu ngắn hoặc giác mạc phẳng.	Mỏi mắt khi đọc hoặc làm việc gần.
Loạn thị	Hình ảnh mờ hoặc méo.	Giác mạc hoặc thủy tinh thể không đều.	Khó tập trung chi tiết, hình méo.
Thoái hóa hoàng điểm	Mất dần thị lực trung tâm.	Tuổi tác, di truyền và môi trường.	Mờ vùng trung tâm, khó đọc.
Đục thủy tinh thể	Thủy tinh thể mờ dần theo thời gian.	Lão hóa, chấn thương hoặc tia UV.	Nhìn mờ, chói sáng, nhìn đôi.
Mù màu	Khó phân biệt màu sắc.	Di truyền hoặc tổn thương tế bào nón.	Nhầm lẫn giữa các màu, thường là đỏ và xanh lá.

Các biện pháp chăm sóc và bảo vệ mắt khỏe mạnh

Bạn có thể duy trì thị lực ổn định bằng cách áp dụng các thói quen giúp giảm căng thẳng cho mắt và hỗ trợ hoạt động của các bộ phận trong mắt. Dưới đây là những biện pháp quan trọng.

Nghỉ ngơi hợp lý bằng quy tắc 20-20-20 để giảm mỏi mắt khi dùng màn hình.
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E, omega-3 và chất chống oxy hóa.
Đeo kính chống tia UV khi ra ngoài để hạn chế tác hại của ánh nắng.
Giữ vệ sinh mắt và tránh dụi mắt để ngăn nhiễm khuẩn.
Sử dụng nước mắt nhân tạo nếu mắt khô hoặc dễ kích ứng.
Khám mắt định kỳ mỗi năm để phát hiện sớm các vấn đề về thị lực.

Các biện pháp chăm sóc và bảo vệ mắt khỏe mạnh

Kết luận

Trên đây là những thông tin quan trọng về cấu tạo của mắt người và cách các bộ phận phối hợp để tạo ra hình ảnh rõ nét. Hiểu rõ cấu tạo của mắt con người và chức năng của mắt giúp bạn chủ động chăm sóc mắt đúng cách. Việc này hỗ trợ phát hiện sớm các thay đổi bất thường và giảm nguy cơ bệnh lý về thị lực. Áp dụng thói quen chăm sóc phù hợp sẽ giúp đôi mắt duy trì hoạt động ổn định và hỗ trợ não tiếp nhận thông tin hiệu quả mỗi ngày.

Mắt Kính Nam Quang

CN1: 670 Sư Vạn Hạnh, P.12, Quận 10, HCM
Hotline: 0933 60 30 38
CN2: 53 Nguyễn Trãi, P. Bến Thành, Quận 1, HCM
Hotline: 0946 00 81 10
Website: https://matkinhnamquang.com/
Fanpage: https://www.facebook.com/namquangmatkinh
Instagram: https://www.instagram.com/nam_quang_optic
Youtube: https://www.youtube.com/c/M%E1%BA%AETK%C3%8DNHNAMQUANG1958
Tiktok: https://www.tiktok.com/@matkinhnamquang
Google map: https://maps.app.goo.gl/W4Ggu98GwKPRFVEv5
Google map: https://maps.app.goo.gl/nD6HcN1Gqd3VFsLP7